Koolhydraten: ze zijn er in verschillende soorten. Welke soorten koolhydraten je moet vermijden, is erg afhankelijk van jouw leefstijl en van het doel waarmee je de koolhydraten inneemt. In dit artikel gaan we dieper in op de verschillende soorten koolhydraten en welk effect ze hebben op jouw lichaam.
Wat is de functie van koolhydraten?
Koolhydraten zijn voedingsstoffen die bijna overal in zitten. Je komt ze tegen in de vorm van bijvoorbeeld zetmeel, vezels of suiker. Eenmaal in het lichaam worden koolhydraten omgezet in bloedsuiker. De koolhydraten dienen dan als brandstof voor het lichaam. Echter, koolhydraten in de vorm van vezels worden niet omgezet in bloedsuiker. Daar heb je ‘m al: het eerste verschil tussen soorten koolhydraten!
Vezels zorgen ervoor dat suiker en zetmeel langzamer worden omgezet in bloedsuiker, langzamer worden opgenomen door je lichaam. Dit zorgt ervoor dat je bloedsuikerspiegel stabiel blijft. Een instabiele bloedsuikerspiegel zorgt voor schommelingen in je energiepeil. Dit kan je ervaren als de “after-dinner dip”.
Neem je koolhydraatrijke voeding tot je, dan is het dus wenselijk dat de voeding tegelijkertijd (veel) vezels bevat.
Goed, terug naar de (basis)functie van koolhydraten.
Het lichaam gebruikt koolhydraten primair als brandstof (energie). Hoe actiever je bent, hoe meer koolhydraten je verbruikt. De hoeveelheid koolhydraten die je idealiter tot je neemt, ligt dus ook in lijn met je leefstijl. Heb je een fysiek zware baan, dan ligt je dagelijkse behoefte hoog. Zit je de hele dag op een bureaustoel, dan zal het wat minder zijn.
Je lichaam kan ook energie halen uit vetten en eiwitten. Het is wenselijk om een balans tussen de 3 aan te houden. Dat komt door het feit dat ze alle 3 anders worden gebruikt door het lichaam, en het lichaam ook nog eens heel slim kan bepalen welke energiebron voor welke inspanning te gebruiken.
Van die 3 zijn koolhydraten de energiebron die het snelst energie leveren. Dit is wenselijk wanneer je een intensieve inspanning gaat leveren.
Wat doen koolhydraten met je lichaam?
Zoals gezegd; koolhydraten dienen als energiebron voor het lichaam. Maar binnen de groep koolhydraten bestaan verschillen. Het meest praktische onderscheid is die tussen snelle koolhydraten en langzame koolhydraten.
Snelle koolhydraten zijn koolhydraten die relatief snel worden omgezet in bloedsuiker. Met als gevolg een snelle energieboost, maar vervolgens ook een dip. Heb je weleens last van een “after dinner-dip”? Dan is de kans groot dat jouw maaltijd een hoog snelle koolhydraten-gehalte heeft. Dat komt doordat snelle koolhydraten zorgen voor schommelingen in je bloedsuikerspiegel.
Producten waar veel snelle koolhydraten in zitten zijn frisdrank, snoep, koek, vruchtensap, witte pasta, witte rijst, witbrood of producten waar veel geraffineerde suikers in zitten.
Sta jij op het punt om een intensieve inspanning te leveren? Dan is het prima om snelle koolhydraten in te nemen; ze voorzien je snel van veel energie.
Maar heb je een kantoordag en moet je de hele dag naar een scherm staren? Dan kun je snelle koolhydraten beter vermijden; een inkakker is dan namelijk ongewenst!
Langzame koolhydraten, je raadt het al, worden relatief langzaam omgezet in bloedsuiker. Dit zorgt voor een geleidelijke energietoevoer. Beter geschikt voor een kantoordagje dus. Producten waar veel langzame koolhydraten inzitten zijn zilvervliesrijst, volkorenpasta, volkorenbrood, volkoren couscous, haver, quinoa, groenten, fruit en peulvruchten.
Kom je aan van koolhydraten?
In de basis kom je niet aan van koolhydraten. Koolhydraten leveren energie, en als dit in verhouding is met de hoeveelheid energie die je verbruikt, dan hoef je je geen zorgen te maken.
Echter, als je op lange termijn veel koolhydraten eet, en tegelijkertijd weinig beweegt, dan zal de overgebleven energie omgezet worden in vet. Dan kom je aan, maar dat komt niet per se door koolhydraten. Het zit ‘m namelijk in de balans tussen voeding en beweging.
Een belangrijke kanttekening is dat snelle koolhydraten vaak in producten zitten die veel calorieën bevatten, en tegelijkertijd goede voedingsstoffen. Hier heeft je lichaam niet zo veel aan.
Conclusie
Snelle koolhydraten zorgen voor schommelingen in je bloedsuikerspiegel en ze zijn vaak te vinden in producten die weinig voedzame stoffen bevatten. Je zult daardoor minder verzadigd zijn na het eten van producten met snelle koolhydraten. Toch kan het geen kwaad om af en toe zo’n product te eten, zeker niet als je op het punt staat om intensief te gaan bewegen, of überhaupt heel veel beweegt op een dag.
Langzame koolhydraten leveren een geleidelijke energietoevoer op en zijn vaak terug te vinden in verzadigende producten.
Je kunt dit zelf prima testen, door bijvoorbeeld witte rijst met zilvervliesrijst te vergelijken, of wit brood met volkoren brood.
Wij zullen je nooit vertellen dat je een voedingsstof volledig moet mijden, maar snelle koolhydraten zijn de koolhydraten die je soms beter kunt laten staan.
